غزلیات حافظ

معنی و تفسیر غزل ۲۹۳ حافظ: بامدادان که ز خلوتگه کاخ ابداع

غزل ۲۹۳ حافظ با مصرع «بامدادان که ز خلوتگه کاخ ابداع» آغاز می‌شود. در این غزل تعابیری وجود دارد که با تصویرسازی صبحگاهان آغاز می‌شود که با طلوع خورشید جهان روشن می‌شود؛ چرخ گردون از افق آینه خود را بیرون می‌آورد و در آن پهنه، رخ گیتی را به هزاران رنگ زیبا نشان می‌دهد. این غزل در اوایل سلطنت شاه شجاع و به منظور خیر مقدم و قرائت در جشنی که شاعران دربار به خواندن قصاید می‌پرداخته‌اند سروده شده است. شرح کامل معنی و تفسیر غزل ۲۹۳ را در سایت فال حافظ بخوانید.

توجه: فال و طالع‌بینی جنبه سرگرمی دارد و پیشنهاد نمی‌کنیم بر اساس آن تصمیم بگیرید.

غزل شماره ۲۹۳ حافظ

بامدادان که ز خلوتگه کاخ ابداع

شمع خاور فکند بر همه اطراف شعاع

برکشد آینه از جیب افق چرخ و در آن

بنماید رخ گیتی به هزاران انواع

در زوایای طربخانه جمشید فلک

ارغنون ساز کند زهره به آهنگ سماع

چنگ در غلغله آید که کجا شد منکر

جام در قهقهه آید که کجا شد مناع

وضع دوران بنگر ساغر عشرت بر گیر

که به هر حالتی این است بهین اوضاع

طره شاهد دنیی همه بند است و فریب

عارفان بر سر این رشته نجویند نزاع

عمر خسرو طلب ار نفع جهان می‌خواهی

که وجودیست عطابخش کریم نفاع

مظهر لطف ازل روشنی چشم امل

جامع علم و عمل جان جهان شاه شجاع

معنی و تفسیر غزل ۲۹۳ حافظ

مطمئن باش که چرخ گردون خواهد چرخید و روزگار این‌گونه نخواهد ماند. فرداهای روشن نیز در پیش است. مراقب دنیای پر از نیرنگ و فریب اطرافت باش و از کنار ظواهر گول‌زننده آن بگذر. هرچه می‌خواهی، از خدا بخواه چرا که فقط اوست که مظهر تام و تمام لطف و رحمت است، حیله ندارد و می‌تواند تو را به مقصد و مقصودت برساند.

به تعبیر دیگر:

زندگی پستی و بلندیهای بسیار دارد اما انسان در هر شرایطی که قرار بگیرد، چه در سختی و چه در آسایش، می بایست روحیه خود را حفظ و شاد زندگی کند. زیرا روحیه مثبت، قدرت انسان را مضاعف می نماید. فردا برای تو روز تازه ای است، روزی که می تواند سرشار از موفقیت و کامیابی باشد.

نتیجه تفال شما به غزل ۲۹۳

  • گویا از گم گشته ای سراغ می گیرید و برای دستیابی به آن خود را به آب و آتش می زنید تا این موفقیت را کسب کنید. پس با اعتماد به نفس تلاش می کنید اما دقت و هوشیاری را از دست ندهید و در این راه از طرف شخص مهمی به شما مساعدت می شود که باعث سرعت بخشیدن آن می گردد. نهایت بهره را از زمان و فعالیت خود ببرید.
  • به شما مژده می دهم که طالعت در برج سعد می باشد و آینده ای بس درخشان در پیش روی دارید. به شرط آنکه سرعت عمل، دقت و تلاش را از دست ندهید. پس به یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذر خود را ادا کنید. در اجرای این نیت کوچکترین تردید به خود راه ندهید زیرا توکل بر خدا از همه چیز بهتر است.
  • اوضاع بر وفق مراد خواهد شد. اندکی حوصله کنید. تا ۲۰ روز دیگر خبرهای جالبی خواهد رسید. بیمارتان شفا می یابد. مسافرتان خوش خبر خواهد شد. مقام و ثروتی در انتظار شماست اما مواظب حسودان باشید و راز دلتان را با آنان در میان نگذارید.
  • حضرت حافظ در بیت های چهارم تا ششم می فرماید: چنگ این گونه فریاد شادی می آورد که، انکار کننده آواز خوانی صوفیانه، کجا رفت و ساغر به خنده لب باز می کند که باز دارنده از باده گساری کجا رفت. حال روزگار مرا مشاهده کن. پس جام شادی به دست گیر زیرا بهترین حالت در این وضع متغیر و ناپایدار، شراب خوردن و غم به دل راه ندادن است.
  • زلف معشوق زیبای دنیا، یکسره رشته اسارت و فریب است. عارفان به فریب گیسوی دنیا به جنگ با دیگران برنیایند و بر سر دنیا جنگ نمی کنند. حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.

تعبیر کامل غزل ۲۹۳ حافظ

بامدادان که ز خلوتگه کاخ ابداع

شمع خاور فکند بر همه اطراف شعاع

هنگام صبح که از نهان‌خانه کاخ آفرینش، خورشید پرتوی خود را به هر سو می‌پراکند.

برکشد آینه از جیب افق چرخ و در آن

بنماید رخ گیتی به هزاران انواع

چرخ، از گریبان افق آینه را بیرون کشیده و چهره دنیا را به هزاران گونه نشان می‌دهد.

در زوایای طربخانه جمشید فلک

ارغنون ساز کند زهره به آهنگ سماع

در گوشه عشرتکده خورشید، ستاره سحری زهره به آهنگ رقص، ارغنون می‌نوازد.

چنگ در غلغله آید که کجا شد منکر

جام در قهقهه آید که کجا شد مناع

ساز چنگ، به جوش و خروش درمی‌آید که مخالف نغمه موسیقی کجاست؟ و جام شراب با خنده می‌پرسد که آن کسی که باده‌نوشی را منع می‌کند کیست؟

وضع دوران بنگر ساغر عشرت بر گیر

که به هر حالتی این است بهین اوضاع

اوضاع زمانه را ببین و جام شادی را از دست فرو مگذار که زمانه هرگونه که باشد، بهترین وضع آن این است که غم نخوری و به شادی گرایی.

طره شاهد دنیی همه بند است و فریب

عارفان بر سر این رشته نجویند نزاع

زلف محبوب زیباروی دنیا سراسر دام و مکر و فریب است و عارفان به خاطر آن به جنگ و جدال و ستیزه نمی‌پردازند.

عمر خسرو طلب ار نفع جهان می‌خواهی

که وجودیست عطابخش کریم نفاع

اگر خواستار سود و بهره‌برداری از این دنیا هستی، طول عمر پادشاه را از خدا بخواه که شخصیت بخشنده و بزرگوار او فایده‌رسان است.

مظهر لطف ازل روشنی چشم امل

جامع علم و عمل جان جهان شاه شجاع

آن کسی که جلوه‌گاه لطف خداوندی و نوربخش دیده آرزوهاست و علم و عمل را دارا و به منزله جان در پیکر این جهان است، یعنی شاه شجاع.

حافظ ار باده خوری با صنمی گلرخ خور

که از این به نبود در دو جهان هیچ متاع‌

ای حافظ، اگر شراب می‌نوشی با معشوقی گلچهره بنوش که از این بهتر کاری در دنیا و آخرت پیدا نمی‌شود.


امیدواریم که از خواندن این غزل لذت و بهره کافی را برده باشید. خوشحال می‌شویم نظرات و خاطرات خود را در مورد غزل ۲۹۳ از بخش دیدگاه‌ها با ما به‌اشتراک بگذارید.

امتیاز نوشته:

میانگین امتیازات: ۵ / ۵. تعداد آرا: ۱۲

غزل‌های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *